Tkanina to jeden z podstawowych materiałów wykorzystywanych do szycia.
Jak sama nazwa wskazuje, powstaje w procesie tkania, w którym dwa układy nitek (osnowa i wątek) są ze sobą plecione pod kątem 90°.
Jedną z charakterystycznych cech tkaniny jest nierozciągliwość, chyba że w składzie tkaniny znajdują się włókna elastyczne.
Budowa tkaniny
- Osnowa
- Krajka
- Wątek
- Skos
Osnowa
Zwana również nitką prostą. Biegnie wzdłuż tkaniny, jest zazwyczaj cieńsza niż wątek, mocniej skręcona i mniej rozciągliwa.
Krajka
To inaczej brzeg fabryczny. Biegnie wzdłuż obu brzegów tkaniny i ma od niej inny splot i gęstość. Zabezpiecza tkaninę w procesie wykańczania przed uszkodzeniem, a także podnosi estetykę tkaniny. Tam też producent może umieszczać nazwę firmy, logo, informacje o składzie. Wzdłuż krajki biegnie osnowa.
Wątek
Przebiega po szerokości tkaniny, prostopadle do osnowy. Jest często grubszy i luźniej skręcony od osnowy oraz nieco bardziej rozciągliwy.
Skos
Skos tkaniny przebiega pod kątem 45°. Pod tym kątem tkanina jest najbardziej elastyczna, rozciągliwa, podatna na układanie.
Jeśli czytasz dokładnie, to na pewno zobaczysz, że najpierw było napisane o nierozciągliwości tkaniny, a później- w którym kierunku bardziej lub mniej się rozciąga.
Więc jak to w końcu jest?
Gdy weźmiesz tkaninę (bez dodatku elastycznych włókien) do ręki i spróbujesz ją naciągnąć, będzie to możliwe w bardzo małym stopniu- wzdłuż tkaniny praktycznie wcale, nieco bardziej- wszerz, a jeszcze bardziej- po skosie.
Wynika to ze sposobu powstawania tkaniny. Osnowa jest rozciągnięta na wałach krosna i jest mocniej skręcona, aby mogła wytrzymać naprężenie podczas tkania, a wątek (nie tak mocno skręcony) przeplatany jest nad i pod nitkami osnowy i dlatego ma więcej sprężystości oraz elastyczności, a co za tym idzie- trochę się naciąga.
Ze względu na te właściwości standardowo ubrania kroi się wzdłuż osnowy- wtedy najlepiej się układają i nie wyciągają, a dzięki wątkowi biegnącemu w poprzek- lekko się naddają podczas ruchu. Jeśli ubrania nie będą skrojone wzdłuż nitki prostej, wówczas mogą się deformować i zniekształcać, albo np. jakoś się przekręcać na ciele.
Powyżej zbliżenie tkaniny, na którym widać, że osnowa jest znacznie cieńsza od wątku.
Prawa i lewa strona tkaniny
Praw strona tkaniny to ta, która ma być na wierzchu uszytej rzeczy. Zazwyczaj na niej jest lepiej widoczny wzór lub splot, jest lepiej wykończona Po prawej stronie są także napisy na krajce, o ile je tam umieszczono. Lewa strona tkaniny będzie także zazwyczaj lewą stroną ubrania. Na niej może być np. niewydrukowany wzór lub tylko lekko przebijający.
Co jednak gdy tkanina jest gładka i obie strony wyglądają niemal identycznie, albo równie dobrze?
Jeśli dobrze obejrzysz tkaninę i nie możesz rozróżnić stron, użyj jako prawej tej, którą wolisz.
WskazówkaNawet jeśli rozpoznasz strony, ale lewa będzie lepiej się prezentować, np. będzie gładsza, czy będzie lepiej odbijać światło, śmiało można użyć jej jako prawej strony szytej rzeczy. Ważne, żeby konsekwentnie trzymać się wybranej strony podczas krojenia.
Czasami do rozróżnienia prawej i lewej strony patrzy się na małe dziurki po szpilkach w krajce. Szpilki te w procesie wykańczalniczym tkaniny są zazwyczaj wpinane od lewej strony, więc tam gdzie dziurka jest wypukła, będzie prawa strona. Choć tak jest zazwyczaj, to nie reguła i zakład produkujący tkaninę może postępować inaczej.